KEIBO - teleskopowa pałka ( the telescopic steel baton - TSB )
Uniwersalność tej broni polega na tym, że możemy ją stosować w dwojaki sposób, jako pałkę ( tambo ) i kijek ( yawarę ). Czyli wash & go, dwa w jednym. Pierwsi pałkę teleskopową zastosowali ( i wynaleźli ) Japończycy w latach 60 - tych, XX wieku. Pierwsze modele były jednak niedopracowane ze względu na mechanikę przyrządu jak i materiału z którego były wykonane. Dopiero w latach 80 - tych, amerykański ekspert sztuk walki, były policjant, autor popularnego podręcznika dla służb mundurowych - "Techniques of vigilance" ( nowe policyjne bronie yawara, tonfa i baton ) Kevin Parson dopracował TSB do obecnej postaci. Założył firmę Armament System and Procedures ( ASP ), która zajęła się produkcją i szkoleniem z zakresu pałki teleskopowej. Przede wszystkim do produkcji użyto specjalnych stopów metali dzięki czemu zwiększono odporność na uszkodzenia mechaniczne TBS jak i zmniejszono jej ciężar. Produkt firmy K. Parsona był ( i jest ) tak wysokiej jakości, że w USA nazwę " pałka teleskopowa" została w potocznym języku zastąpiona nazwą ASP. Techniki walki ta bronią rozwinął też ekspert JKD ( Jeet Kune Do ) - Jeff Imada, Japończyk zamieszkały w USA.. Postać o tyle ciekawa, że pierwszy z poza kręgu Filipińczyków opracował i przedstawił w formie książkowej techniki noża motylkowego - balisong. Jest również instruktorem nowej generacji szkoleniowców systemu JKD.
Keibo jest przyrządem skuteczniejszym w użyciu niż tradycyjna policyjna tonfa oraz prostszy jest proces nauczania posługiwaniem się.. Na swoim wyposażeniu ma ją m.in. francuska CRS. Wracając do Keibo podam w zarysie jego parametry. Schowany ma długość około 20 cm. W tym stanie nadaje się do użycia jako Yawara. Po rozłożeniu osiąga 55 cm ( zdjęcie schowanej i rozłożonej ) Wykonany jest najczęściej z lekkiego i mocnego metalu. Spotkałem się tez z pałką teleskopową z mocnego tworzywa sztucznego. Wg. mojej opinii najpraktyczniejszy jest jednak ten wykonany z metalu, ze względu na ciężar i efekt przy uderzeniu. Pałki tego typu są kute, a najlepsze są wykonywane w amerykańskich firmach CASCO lub ASP. Inne nie zawsze trzymają określone parametry.
sposoby otwierania
Wyjęcie z futerału keibo jest ważnym elementem walce. Również istotny jest sposób jej otwarcia. Kiedy chcemy zastosować pałkę teleskopową otwartą musimy mieć odpowiedni dystans. Najlepszy będzie taki, który pozwoli trzymać przeciwnika w dystansie długi i średnim.
Techniki otwierania keibo można podzielić na wahadłowe i rotacyjne. W pierwszym przypadku bronią należy gwałtownie trzasnąć z góry w dół równocześnie cofając się do tylu w celu osiągnięcia optymalnego dystansu. W otwieraniu rotacyjnym postępujemy podobnie jak w pierwszym przypadku z tą różnicą, że wykonujemy ruch kołowy nadgarstkiem. W końcowym ruchu w obu przypadkach musi nastąpić tzw. "strzał", który pozwoli otworzyć keibo. Strzał musi być na tyle mocny, że przy kontakcie z celem mechanizm teleskopu nie cofnie się, pałka musi być sztywna.
ćwiczenia pomocnicze
W celu lepszego opanowania posługiwania się keibo przydatne są ćwiczenia pomocnicze, które poprawią naszą manualne zdolności.
Są to tzw. "ósemki ", różne niekonwencjonalne sposoby przechwytywania oraz ćwiczenia koordynacyjne.
podstawowe techniki ( Kihon )
Pchnięcia ( tsuki ) uderzenia ( uchi ) bloki ( uke ) zasłony, gardy ( boheki ) duszenia ( juji ) dzwignie ( kansetsu ), uniki ( kawashi )
Przy nauczaniu technik Keibo musimy pamiętać, że są one oparte na technikach Tambo ( lub Viet Doan Con ) ale w teleskopowej pałce ruch jest krótszy. Masa i twarde krawędzie pozwalają na taki a nie inny ruch przy uderzeniu. Ze względu na ww. cechy Keibo nie uderzamy we wszystkie pkt. witalne, ale tylko w duże płaszczyzny ( z wyjątkiem głowy ).W przypadku Tambo czy Viet Doan Con wykonujemy szerszy ruch przy uderzeniach ( ze względu na mniejszą masę i drewniane krawędzie ).
Keibo, jak już wspomniałem można używać w dwojaki sposób, kiedy jest zamknięta jako yawara i tambo ( lub Viet Doan Con ) kiedy jest otwarta.
techniki specjalne ( katapulty - Bane )
zasada wykonania tych uderzeń jest bardzo prosta, trzymamy drugi koniec Keibo tak, aby uzyskać efekt naprężenia ( katapulty ). W sprzyjającym momencie wypuszczamy naprężone koniec w cel. Głównie wykorzystujemy te techniki w średnim dystansie.
pozycje i poruszanie się, dystans
pozycje ( gamae ) : Właściwie używamy tylko 2 pozycji, Chudan Gamae - pozycja wysoka ( stojąca ) oraz Fukko Game - pozycja niska, klęcząca. Każdą z nich dzielimy na obronne i atakujące. Jako obronne traktujemy te, które służą na przyjęcie ataku przeciwnika i pozwalają na wykonanie szybkiego kontrataku. Postawy do ataku pozwalają na wykonanie skutecznego ataku, ale zarazem umożliwiają przejście do defensywy.
poruszanie się ( shintai )
stosujemy dwa rodzaje poruszania się. Pierwsze w działaniach ofensywnych przypomina krok stosowany w kickboxingu. Pozwala na używanie w walce również technik kopnięć i uderzeń. Drugi sposób to sposób poruszania się stosowany w technikach zapaśniczych Jiu Jitsu ( m.in. Tai Sabaki, Suri ashi, tsugi ashi ). Służy przy technikach zapaśniczych, które wykonujemy w krótkim dystansie.
dystans ( ma ai )
użycie Keibo najwłaściwsze w długim i średnim dystansie. Długi i średni dystans pozwoli na pełne wykorzystanie broni jak i trzymanie przeciwnika na dystans co jest bardzo istotne jeżeli napastnik jest uzbrojony w nóż.
Krótki dystans jest niebezpieczny ze względu na możliwość wytrącenia broni z ręki lub jej przechwycenia. W tym dystansie nie jest też możliwe wykonanie wielu skutecznych technik, które są najskuteczniejsze.
uchwyt naturaralny i nienaturalny
Sposób trzymania Keibo jest bardzo ważny przy wykonywaniu technik tą bronią. Uchwyt naturalny ( który najczęściej stosujemy ) pozwala na wykonaniu większości technik ataku, obrony i kontrataku. Trzymając Keibo musimy pamiętać o tym nie trzymać pałki przy samym końcu. Keibo musi być trzymane w ten sposób aby od końca pałka miała wolne 3 - 4 cm. Przy uchwycie nienaturalnym możemy przy pomocy pałki chronić przedramię oraz wykonywać niektóre ataki podobne do uderzeń łokciem. Uchwyt naturalny pozwoli nam walczyć Keibo w długim dystansie, nienaturalny w średnim.
metody treningu
Kihon ( podstawy ) kotei kihon ( kombinacje ) kata ( formy ).
W początkowej fazie nauki poznajemy podstawowe techniki uderzeń i pchnięć. bardzo ważne jest aby techniki ataku były wykonywane synchronicznie z odpowiednią gardą, pozycją. Na bazie podstawowych technik kihon buduje się kombinacje ( kotei kihon ) - można je porównać w zastosowaniu oraz celu treningu do walki z cieniem stosowanym w boksie. Następnym etapem jest trening kata. Obecne "nowoczesne " systemy w większości odrzucają ten rodzaj treningu. Ja uważam, że kata jest niezbędne w procesie nauczania. Dlaczego ?
Po pierwsze, gdy nie możemy trenować z partnerem lub na sali treningowej możemy wykonać indywidualny trening. kata rozwija : technikę, orientację, cechy motoryczne takie jak szybkość, siłę, wytrzymałość i koordynację ruchową. Czy trzeba więcej. Należy jednak pamiętać, że w procesie nauczania Kata to tylko jeden z elementów treningu.
trening z partnerem ( dla bezpieczeństwa lepiej trenować drewniana pałką ) jest kolejnym etapem w doskonaleniu technik walki. Pozwoli na wyczucie dystansu,
trening uderzeń na przyrządach ( worki, tarcze )
substytutem mogą być stare opony samochodowe, zwykłe worki wypchane piaskiem, szmatami itp.
wolny sparing ( Jiu Kumite ) jest najważniejszym a zarazem najtrudniejszym etapem nauczania. Przede wszystkim najważniejsze jest bezpieczeństwo ćwiczących. Filipińscy mistrzowie Arnis ( walki na pałki ) stworzyli do zawodów sportowych specjalny pancerz ( amez ). Jest on w miarę bezpieczny. Do zadań typu combat moim zdanie sam sparing w amez jest niewystarczający ze względu na niemożliwość wykonania technik zapaśniczych. Myślę, że najlepszym wyjściem jest sparing w ochraniaczach i bez. Oczywiście sparingi powinny być wykonywane bambusowymi lub wykonanymi z lekkiego drewna przyrządami. Sparingi wykonujemy wg poniższego schematu :
1.przeciwnik jest bez pałki - my uzbrojeni w tambo
2.przeciwnik jest uzbrojony w pałkę - my bez broni
3. my uzbrojeni w tambo - przeciwnik w inne przyrządy ( np. nóż, łańcuch itp.)
4. my uzbrojeni w tambo przeciwko dwóch - trzech przeciwników
uwagi
- najkorzystniejszy w przypadku użycia teleskopowej pałki jest atak na nogi. Eliminujemy w ten sposób przeciwnika z walki. Musimy jednak pamiętać,
że napastnik może mięć ukrytą broń, dlatego też musimy zawsze zachować odpowiednią ostrożność.
- w parterze, dzięki strukturze i masie keibo możemy wykorzystać pałkę do wykonania nacisków, duszeń a nawet dzwigni. Wymaga to jednak
sporego doświadczenia w walce. jest bardzo trudne do wykonania w walce z ekspertem w walce zapaśniczej.
- w przypadku walki z uzbrojonym w nóż napastnikiem musimy pamiętać o zachowaniu dystansu, który jest dla na korzystny. Przeciętna długość
noża to 15 - 20 cm, keibo ponad 50 cm.30 cm różnicy pozwoli nam na wykonanie wielu efektywnych technik. zaleca się przede wszystkim atak
na uzbrojoną rękę, a później dopiero, po wytraceniu broni atak na punkty witalne.
główne zasady posługiwania się keibo
"nie stać się niewolnikiem broni" tzn. nauczyć się atakować czy bronić się tak aby broń w naszych rękach była przedłużeniem ramienia i była synchronizowana z technikami uderzeń ręką i kopnięć.
przechodzić miękko z jednej techniki do drugiej tzn. ruchy w czasie akcji muszą być płynne.
uwaga System Kem Vo Combat jest stworzony na bazie utylitarnych technik Viet Vo Dao i Kempo Tai Jutsu. W nazewnictwie technik używany nomenklatury Kempo Tai Jutsu ( KTJ ) ze względu na prostotę nazw jak i również większej znajomości z zakresu nazewnictwa technik ( popularne są u nas przede wszystkim japońskie MA - Karate, Judo, Aikido, Jiu Jitsu ).